Нейминг — бұл компанияға, брендке, өнімге немесе қызметке ерекше әрі есте қаларлық атау ойлап табу үдерісі. Кез келген бизнестің табысты дамуы көбіне атаудан басталады. Себебі тұтынушы ең алдымен сіздің тауарды немесе қызметті емес, оның атын көреді, естиді, есте сақтайды.
Жақсы ойластырылған атау — тек сөз емес, ол компанияның бейнесін қалыптастыратын, құндылықтарын жеткізетін, нарықтағы орнын айқындайтын күшті құрал.
Неліктен нейминг маңызды?
- Есте қаларлықтық. Қысқа әрі әсерлі атау адам санасында тез сақталады.
- Эмоциялық байланыс. Атау адамның сезіміне әсер етіп, қызығушылық пен сенім тудырады.
- Маркетингтік артықшылық. Логотип, жарнама, ұран атауға сүйеніп құрылады.
- Бәсекеден ерекшелену. Дұрыс таңдалған атау сізді ұқсас компаниялардан айқын ажыратады.
- Халықаралық мүмкіндіктер. Жақсы атау бірнеше тілде қолайлы естіліп, шетел нарығына шығуға жол ашады.
Нейминг қалай жасалады?
- Зерттеу. Компанияның миссиясын, мақсатты аудиториясын, нарығын талдау.
- Идея генерациясы. Әртүрлі стильде көптеген нұсқаларды дайындау.
- Сүзгіден өткізу. Мағынасы, дыбысталуы, ассоциациялары тексеріледі.
- Лингвистикалық сараптама. Әртүрлі тілдердегі мағынасына талдау жасалады.
- Құқықтық тексеріс. Тауар белгісі ретінде тіркеуге болатын-болмайтынын анықтау.
- Соңғы таңдау. Қысқа тізімді мақсатты аудиторияға ұсынып, ең сәтті нұсқаны бекіту.
Нейминг тәсілдері
- Ассоциативті. Белгілі бір бейнеге немесе символға сүйену (Apple, Puma).
- Фонетикалық. Дыбысталуы мен ырғағына басымдық беру (Coca-Cola, Kodak).
- Қысқартулар. Ұзын атауларды ықшамдау (BMW, NASA).
- Жаңа сөздер. Бұрын болмаған сөздерді жасау (Google, Xerox).
- Географиялық. Белгілі бір жер атауын қолдану (Amazon, Kaspi).
- Сипаттамалық. Қызметті тікелей сипаттау (Booking.com, General Motors).
Жақсы атаудың қасиеттері
- Қысқа әрі айтуға жеңіл болуы.
- Теріс немесе түсініксіз ассоциациялар тудырмауы.
- Бірегей әрі бәсекелестерден ерекшеленуі.
- Аудиторияға түсінікті әрі қызықты болуы.
- Уақыт өте өзектілігін жоғалтпайтындай икемді болуы.
Көп кездесетін қателіктер
- Өте ұзақ әрі күрделі атау қою.
- Басқа тілде жағымсыз мағына беретін сөз таңдау.
- Дәстүрлі немесе тым «модный» сөздерді пайдаланып, тез ескіріп қалу.
- Бәсекелестерге ұқсас атау қолдану.
- Құқықтық тексеріссіз тіркеуге жарамсыз атау таңдау.
Табысқа жеткен атаулардың мысалдары
- Apple — қарапайымдылық пен қолжетімділік бейнесін береді.
- Nike — ежелгі грек мифологиясындағы жеңіс құдайының аты.
- Kaspi — қысқа, ұлттық танымалдыққа жақын, аймақтық байланысы бар.
- Google — «googol» (10¹⁰⁰ саны) сөзінен шыққан, ақпараттың молдығын білдіреді.
Нейминг — бұл бизнес стратегиясының маңызды бөлігі. Жақсы атау сіздің брендті есте қаларлық етіп қана қоймайды, сонымен қатар клиентпен алғашқы байланысты орнатады. Сондықтан атау таңдау — уақыт пен күшті қажет ететін, бірақ болашақта үлкен пайда әкелетін шешім.